Monitoring driedoornige stekelbaars in het achterland van gemaal de Heining

De stekelbaars

De periode van februari tot en met mei staat elk jaar in het teken van de migratie van de driedoornige stekelbaars. Elk voorjaar migreren volwassen stekelbaarzen (van gemiddeld 6,5cm) van de Noordzee naar de binnenwateren van Nederland. Dit jaar is voor het eerst onderzoek gedaan naar de migratie en verspreiding van de driedoornige stekelbaars in het zoete binnenwater, in opdracht van Wetterskip Fryslân. Dit onderzoek is uitgevoerd in het achterland van gemaal de Heining, één van de grootste visvriendelijke vijzelpompen van Nederland. Gemaal de Heining is daarnaast uitgerust met een vispassage, die de migratie faciliteert. VisAdvies is gevraagd om door middel van PIT-telemetrie opstellingen (passive integrated transponders) de stekelbaarzen te volgen. In de afbeelding hieronder brengt Hendry Vis een PIT-zender in van 12mm bij een volwassen driedoornige stekelbaars.

Een overzicht van het project

Om de vissen te kunnen volgen, zijn er op zeven locaties in de Frieze boezem en bij gemaal de Heining PIT-stations geplaatst. In 2019 zijn er al vier permanente PIT-stations geplaatst op alle belangrijke in- en uitstromen van het gemaal. Aanvullend zijn er, in de periode van maart tot en mei van 2021, drie tijdelijke PIT-stations geplaatst om de migratie in de Frieze boezem te kunnen volgen. De kaart hieronder is een overzicht van alle PIT-stations die gebruikt zijn tijdens dit onderzoek.

Hoe werkt de antenne?

Wanneer een gezenderde driedoornige stekelbaars een PIT opstelling passeerd, wordt de zender geactiveerd en de data naar het PIT-station gestuurd. Naast de datum en het tijdstip van passeren, worden ook de gegevens over het individu verzameld. De gegevens over het individu zijn vastgelegd tijdens het inbrengen van de zender. VisAdvies kan op deze manier achterhalen om welk indivdu het gaat en waar dit individu geweest is. In de afbeelding hieronder staat een voorbeeld van tijdelijk PIT-station met twee antennes bij een duiker.